Η παγκόσμια κοινότητα ζει έναν έντονο ρυθμό διεθνοποίησης του κεφαλαίου και της εργασίας, καθώς η παγκοσμιοποίηση οδηγεί σιγά σιγά σε μια παγκόσμια ενιαία αγορά. Σε ορισμένους τομείς, όπως είναι ο τομέας της υγείας, αυτό είναι περισσότερο έντονο. Στη χώρα μας, μετά από μία δεκαετία έντονων κλυδωνισμών και κόπωσης, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αρχικά και της πανδημικής κρίσης τώρα, το βλέμμα όλων είναι στραμμένο στην επόμενη μέρα. Και η επόμενη μέρα είναι η μέρα της ανάπτυξης.
Μετά τη σύντομη εισαγωγή, ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος, καλωσόρισε τον κύριο Άδωνι Γεωργιάδη, Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, επισημαίνοντας πως, δεδομένου ότι έχει υπηρετήσει σχετικά πρόσφατα στο Υπουργείο Υγείας, είναι γνώστης του αντικειμένου. Τον κάλεσε, λοιπόν, να παρουσιάσει τις σκέψεις και το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, με ιδιαίτερη εστίαση στον τομέα της υγείας.
Μπαίνοντας κατευθείαν στο θέμα, ο κ. Γεωργιάδης δήλωσε ότι μία από τις πρώτες αποφάσεις της κυβέρνησης ήταν το επενδυτικό clawback, το οποίο αποτέλεσε ίσως το σημείο της μεγάλης καμπής για τις επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν στη χώρα μας κατά τα επόμενα χρόνια. Το επενδυτικό clawback, το οποίο ψηφίστηκε το 2019, ξεκίνησε με ένα μικρό ποσό της τάξης των 50 εκ. ευρώ, για να μπει τώρα στο ταμείο ανάκαμψης και να έχει πια μια σταθερή ροή περίπου 250 εκ. ευρώ για τα επόμενα τρία χρόνια, ενώ έχει ήδη οδηγήσει σε επενδύσεις που έχουν εγκριθεί και προχωράνε, ύψους άνω των 200 εκ. ευρώ (σε R&D, κλινικές μελέτες, εξοπλισμό κ.ά.). Πλέον, μοχλεύει επενδύσεις που ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 700 εκ. ευρώ.
Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την ανακοίνωση από την εταιρεία DEMO για την παραγωγή προϊόντων βιοτεχνολογίας και πρώτων υλών για την παραγωγή φαρμάκων στην Τρίπολη της Αρκαδίας, κάτι που δεν είχε καθόλου η Ελλάδα μέχρι σήμερα. Πρόσθεσε ότι αντίστοιχα επενδυτικά προγράμματα έχουν όλες οι μεγάλες εταιρείες, οι οποίες έχουν ήδη κάνει αιτήσεις για την έγκριση επενδυτικών σχεδίων που τα επόμενα χρόνια θα αντιστρέψουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την απο-επένδυση που βιώσαμε τη δεκαετία του 2010-2019, δεδομένου ότι η φαρμακοβιομηχανία ήταν ένας από τους κλάδους που χτυπήθηκαν πάρα πολύ. Ωστόσο, η φαρμακοβιομηχανία ήταν και ένας από τους κλάδους που κατάφερε να προσαρμοστεί, να σταθεί περισσότερο στις εξαγωγές και να κερδίσει μερίδια στις εξαγωγές, δίνοντας στην οικονομία μας περισσότερη προστιθέμενη αξία.
Αντίστοιχη κίνηση πολλών επενδύσεων παρατηρείται και στον χώρο των νοσοκομείων. Αυτό έρχεται ως συνέχεια της ήδη σημαντικής παρουσίας αξιόπιστων αλυσίδων παροχής υπηρεσιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, οι οποίες συνεχίζουν τις επενδύσεις τους για ανανέωση του εξοπλισμού τους σε πολύ μεγάλο βαθμό. Καθώς οι σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις από το Υπουργείο Υγείας συνδέουν πλέον την παλαιότητα των μηχανημάτων και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών με τις καταβολές από τον ΕΟΠΥΥ, θα δημιουργήσουν με τη σειρά τους ένα μεγάλο κίνητρο για τη δημιουργία πολλών επενδύσεων και στον νοσοκομειακό τομέα.
Θα έλεγε λοιπόν κανείς ότι πρωτοβάθμια φροντίδα, φάρμακα και νοσοκομεία βρίσκονται πραγματικά στο σημείο που ξεκινούν τη νέα τους πορεία προκειμένου να αντιστραφεί η παρακμή της προηγούμενης δεκαετίας. Στον τομέα των φαρμάκων παρατηρείται μεγαλύτερη ταχύτητα, λόγω του επενδυτικού clawback, στα νοσοκομεία κάποια ισχυρή ταχύτητα, ενώ στην πρωτοβάθμια φροντίδα ιδιαίτερο ρόλο στον νέο κύκλο επενδύσεων θα παίξουν οι αποφάσεις του ΕΟΠΥΥ και οι μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζει ο υπουργός υγείας.
Όλα αυτά έρχονται σε μια Ελλάδα που έχει ένα πολύ καλύτερο επενδυτικό περιβάλλον και χρηματοδοτικά εργαλεία που δεν υπήρχαν καθόλου στο παρελθόν, όχι μόνο χάρη στο ταμείο ανάκαμψης, αλλά και χάρη σε ένα πιο υγιές τραπεζικό σύστημα, απαλλαγμένο από κόκκινα δάνεια και με επαρκή ρευστότητα. Άρα, τα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια θα είναι και για τον τομέα της υγείας χρόνια μεγάλων επενδύσεων.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Γεωργιάδης επισήμανε τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε η πανδημία στην αλλαγή αντιλήψεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συνειδητοποίηση, στην έναρξη της πανδημίας, ότι η Ευρώπη κινδύνευε να μείνει χωρίς αντισηπτικά, χωρίς γάντια και χωρίς φάρμακα αποτέλεσε ένα σοκ. Καθώς οι κοινωνίες της Ευρώπης εισήγαγαν σχεδόν τα πάντα από την Ασία, όταν οι αποστολές πρώτων υλών για φάρμακα και άλλα υλικά ιατροφαρμακευτικής τεχνολογίας από την Ασία σταμάτησαν ή περιορίστηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό, λόγω της μεγάλης παγκόσμιας ζήτησης, η Ευρώπη έμεινε κυριολεκτικά στον αέρα. Τελικά τα προβλήματα ξεπεράστηκαν, μεταξύ άλλων χάρη στην ανάπτυξη εγχώριων βιομηχανιών (στην Ελλάδα είχαμε ένα πολύ καλό παράδειγμα γι’ αυτό, τόσο για τα γάντια και τις μάσκες όσο και για τα αντισηπτικά). Ωστόσο, έμεινε πια στην Ευρώπη η αίσθηση ότι σε μια κρίση μπορεί να είμαστε εντελώς απροστάτευτοι. Αυτό έχει δημιουργήσει πλέον μια διαφορετική πανευρωπαϊκή αντίληψη και έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα. Ήδη για τα εμβόλια υπάρχει ευρωπαϊκό πρόγραμμα που επιδοτεί σοβαρά τη βιομηχανία παραγωγής εμβολίων στο ευρωπαϊκό έδαφος, ενώ το ίδιο θα γίνει σταδιακά και για τους υπόλοιπους τομείς της υγείας.
Έτσι, παρατήρησε ο κ. Γεωργιάδης, η κατάσταση είναι θετική για την Ελλάδα, όχι μόνο χάρη στο εγχώριο κλίμα, το οποίο είναι πολύ καλύτερο επιχειρηματικά, αλλά και χάρη στη γενικότερη στροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα θέματα της υγείας. Ο κ. Γεωργιάδης ολοκλήρωσε την ομιλία του εκφράζοντας μεγάλη αισιοδοξία για την πορεία του χώρου της υγείας κατά τα επόμενα χρόνια.
Ο κ. Κυριόπουλος έκλεισε τη συνεδρία αναγνωρίζοντας την κινητικότητα που υπάρχει στον τομέα των επενδύσεων και της ανάπτυξης τα τελευταία ένα δύο χρόνια και την αποτελεσματικότητα του αναπτυξιακού clawback, αλλά και ευχόμενος η τάση αυτή να ενισχυθεί και να επεκταθεί από τη φαρμακοβιομηχανία στα ιατροτεχνολογικά – βιοϊατρικά προϊόντα.
