Οι επιπτώσεις της Πανδημίας στην Ψυχική Υγεία

Η κ. Ράπτη έχει αναπτύξει μια δραστηριότητα τους τελευταίους μήνες στα θέματα ψυχικής υγείας, η οποία μας βγάζει από την στασιμότητα των τελευταίων χρόνων, σχολίασε ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος, προλογίζοντας την ομιλία της υφυπουργού υγείας.

Πριν δώσει τον λόγο στην ομιλήτρια, ο κ. Κυριόπουλος ανέφερε ότι τη δεκαετία του 1990 και του 2000, ζήσαμε στην Ελλάδα μια κινητοποίηση στα ζητήματα της ψυχικής υγείας με τη συνδρομή βεβαίως της Ε.Ε. Η πανδημία ανακίνησε ζητήματα ψυχικής ισορροπίας, αλλά όπως λένε οι επιδημιολόγοι, ο 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας των ιών και της κατάθλιψης. Η περίοδος της πανδημίας, αλλά κι η μετά COVID εποχή θα έχει αυξημένη σημασία όσον αφορά στις ψυχικές διαταραχές και τα προβλήματα, όχι μόνο στις υπό ανάπτυξη, αλλά και στις προηγμένες χώρες.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας δεν είχαμε μόνο σωματικές επιπτώσεις στην ανθρωπότητα, αλλά και ψυχολογικές επιδράσεις λόγω των ραγδαίων αλλαγών στην καθημερινότητά μας, που επηρέασαν όλο τον πληθυσμό ανεξαιρέτως, είπε η κ. Ράπτη ξεκινώντας την ομιλία της. Καταγράφεται αύξηση σε συναισθήματα όπως η κατάθλιψη και το άγχος, αύξηση στα ποσοστά των ανθρώπων που βιώνουν τον φόβο, άνοδος σε εξαρτητικές συμπεριφορές από το διαδίκτυο -που αφορούν κυρίως τα παιδιά και τους έφηβους- αλλά και άλλες εξαρτήσεις.

Ισχυροποίηση των πολιτικών για την ψυχική υγεία

Είναι παγκοσμίως αποδεκτό, είπε η κ. Ράπτη, ότι πρέπει να ισχυροποιήσουμε τις πολιτικές για την ψυχική υγεία. Για τον λόγο αυτό, ο πρωθυπουργός κ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δημιούργησε στο Υπουργείο Υγείας ένα ειδικό χαρτοφυλάκιο για την ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις, για να δοθεί η απαραίτητη έμφαση στην ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας του γενικού πληθυσμού.

Στο υπουργείο Υγείας σήμερα, υλοποιούμε μια σειρά από πολιτικές και κυρίως έχουμε χαράξει μια στρατηγική για την επόμενη διετία, που στηρίχθηκε σε μια υπουργική απόφαση του Ιουλίου 2021 και αφορά στη δημιουργία Κέντρων Ημέρας – Οικοτροφείων, αλλά και κινητών μονάδων που αφορούν τόσο ενηλίκους, όσο και ανηλίκους συμπολίτες μας σε όλη τη χώρα.

Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση, συνέχισε η κ. Ράπτη, στην ενίσχυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές κι αυτό το κάνουμε με ψηφιακά εργαλεία και συγκεκριμένα, με ψηφιακά ιατρεία τα οποία δημιουργούμε ξεκινώντας από το Καστελόριζο, προχωρώντας στη Σύμη, ενώ στο επόμενο διάστημα ακολουθούν τα απομακρυσμένα χωριά του Έβρου. Τα ιατρεία αυτά θα εντάσσονται στα Κέντρα Υγείας, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για να μπορεί κανείς να λαμβάνει ψυχολογική υποστήριξη όλο το 24ωρο.

Εστίαση και στην πρόληψη

Σήμερα παρά ποτέ είναι πολύ σημαντικό να εστιάσουμε και στην πρόληψη, δηλαδή στην έγκαιρη διάγνωση ψυχωτικών διαταραχών, υπογράμμισε η κ. Ράπτη, και το πραγματοποιούμε με τα Κέντρα Ημέρας που δημιουργούμε, τα οποία έχουν ήδη νομοθετηθεί στη Βουλή. Το πρώτο Κέντρο θα υλοποιηθεί μέσα στο 2022 για την έγκαιρη παρέμβαση στην ψύχωση, δηλαδή την πρώιμη διάγνωση μιας τέτοιας νόσου σε νεαρές ηλικίες και σε παιδιά, γνωρίζοντας ότι 3.200 παιδιά τον χρόνο πάσχουν από ψυχωσική διαταραχή.

Ένα ακόμα μέτρο, που ανέφερε η υπουργός είναι η δημιουργία στα πανεπιστήμιά μας, ξεκινώντας με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το δεύτερο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο στη χώρα, κέντρων ψυχολογικής υποστήριξης των φοιτητών. Είδαμε ότι στη διάρκεια της πανδημίας οι νέοι μας, οι φοιτητές και οι έφηβοι, αποτέλεσαν ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα και δίνουμε έμφαση στην υποστήριξή τους, επισήμανε.

Ολοκληρώνοντας την περιγραφή νέων υπηρεσιών ψυχικής υγείας, η κ. Ράπτη δήλωσε ότι στα Κέντρα Πρόληψης με προγραμματική σύμβαση 85 εκατομμυρίων ευρώ που η κυβέρνηση συνήψε με τους Δήμους, δίνεται η δυνατότητα τόσο σε μαθητές, όσο και σε γονείς και εκπαιδευτικούς να ενημερώνονται για τις εξαρτητικές συμπεριφορές, και να προλαμβάνονται ζητήματα που αφορούν τέτοιες συμπεριφορές στη ζωή των παιδιών.

Συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς

Είναι ζητούμενο για την ηγεσία του υπουργείου, είπε η κ. Ράπτη, η βελτίωση αυτών των υπηρεσιών ψυχικής υγείας κάτι που πραγματοποιείται σε συνεργασία και με διεθνείς οργανισμούς. Με τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ύψους 15 εκατ. δολαρίων έχει υπογραφεί σύμβαση με το Child Institute of New York για τη δημιουργία «Εθνικού κέντρου αναφοράς για το παιδί», το οποίο θα διασυνδεθεί με τις Παιδοψυχιατρικές κλινικές του συστήματος υγείας της χώρας προκειμένου να παρέχει εξειδικευμένη παροχή υπηρεσιών για τα παιδιά με καλές, διεθνείς πρακτικές.

Παράλληλα, έχει συναφθεί ακόμα μια διεθνής συνεργασία με τη UNICEF, για την ψυχική υγεία και τις εξαρτητικές συμπεριφορές των παιδιών, όπως είναι η παχυσαρκία και η ανορεξία, οι οποίες συνιστούν πολύ σοβαρά ζητήματα αφού η χώρα μας είναι η πρώτη στην Ευρώπη στην παιδική παχυσαρκία.

Τονίζοντας τη σημασία των διεθνών συνεργασιών, η υπουργός αναφέρθηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο που οργανώθηκε με τη συνεργασία του ΠΟΥ Ευρώπης, όπου συντάχθηκε και υπογράφηκε από 53 κράτη μέλη του οργανισμού, η «Διακήρυξη των Αθηνών για την ψυχική υγεία». Το κείμενο αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των συστημάτων ψυχικής υγείας σε όλες τις χώρες του ΠΟΥ Ευρώπης, ακριβώς επειδή η πανδημία κατέδειξε ότι ήταν υποχρηματοδοτούμενες, είπε η κ. Ράπτη. Η εξ αποστάσεως παροχή υπηρεσιών αποδείχθηκε επίσης αναγκαίο να ενισχυθεί προκειμένου να αντιμετωπιστούν καλύτερα τα ζητήματα που έχουν ανακύψει εμφατικά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Με γνώμονα τη «μέριμνα να μην αφήσουμε κανέναν μόνο του, να μην αφήσουμε κανέναν πίσω», όπως είπε η κ. Ράπτη, το υπουργείο δημιουργεί για τους συμπολίτες μας της τρίτης ηλικίας, ιδιαίτερα προγράμματα ψυχο-γηριατρικής υποστήριξης που γίνονται κατά τόπους με κινητές μονάδες, ενώ το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα ξεκινά το 2022 σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ.

Κλείνοντας την ομιλία της, η κ. Ράπτη υπογράμμισε ότι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας πρέπει να είναι ανθρωποκεντρικές, να οδηγούν τους πολίτες που πάσχουν μακριά από το στίγμα, να είναι σύγχρονες και να ακολουθούν τις διεθνείς καλές πρακτικές που παρέχονται από τους διεθνείς οργανισμούς με τους οποίους συνεργαζόμαστε.