Πρέπει να επανεξετάσουμε τη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων για να υπάρχουν κίνητρα με τελικό στόχο την τροφοδότηση μιας σειράς μηχανισμών για μεγιστοποίηση του κοινωνικού και το υγειονομικού οφέλους τόνισε ο κ. Σπύρος Αποστολόπουλος.
Ο Καθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας, Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, Σχολή Κοινωνικών, Πολιτικών & Οικονομικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Νίκος Πολύζος, ένας εκ των συντονιστών της συνεδρίας, έθεσε προς συζήτηση τις προκλήσεις του νοσοκομειακού τομέα με έμφαση στον προϋπολογισμό και την χρηματοδότηση του εθνικού συστήματος υγείας. Ο δεύτερος συντονιστής κ. Σπύρος Αποστολόπουλος, Διοικητής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «Αττικόν», αναφέρθηκε από την πλευρά του, στην περίπτωση του Αττικού Νοσοκομείου το οποίο προέβη στη 10η αναμόρφωση προϋπολογισμού, και στη συνέχεια, στην αναδιάταξη και διαμόρφωση των δαπανών και ανθρωπίνων πόρων λόγω της πανδημίας COVID-19.
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο πρώτος ομιλητής, κ. Κώστας Αθανασάκης, Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας του Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Στην παρουσίαση του «Συγκριτικές εκτιμήσεις της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης, με βάση στοιχεία της EFPIA, Ελλάδα vs. Ευρώπη», αναφέρθηκε σε μελέτη με σκοπό τη συγκριτική προσέγγιση της δημόσιας νοσοκομειακής δαπάνης στην Ευρώπη με στοιχεία του ΙΟΒΕ και του ΣΦΕΕ (2012-2020). Σκοπός της μελέτης ήταν να συγκεντρώσει και να παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη σε χώρες της Ευρώπης, καθώς και να εκτιμήσει τις διαχρονικές τάσεις. Χρησιμοποιήθηκαν πρωτογενή δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων και Συνδέσμων (EFPIA), τα οποία συλλέχθηκαν μέσω ερωτηματολογίου στις κατά τόπους εθνικές ενώσεις. Ο κ. Αθανασάκης στη συνέχεια ανέφερε στοιχεία σχετικά με 1) την εξέλιξη της ενδονοσοκομειακής αποζημιούμενης φαρμακευτικής δαπάνης, 2) το ποσοστό της δημόσιας νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης προς το σύνολο της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης [νοσοκομειακή/ (νοσοκομειακή + εξωνοσοκομειακή)] και 3) την αποζημιούμενη δημόσια ενδονοσοκομειακή δαπάνη.
Ακολούθως πήρε τον λόγο η κ. Αγγελική Αγγέλη, Chief Portfolio Value Officer της Roche Ελλάδας. Η κ. Αγγέλη δήλωσε ότι στην Ελλάδα οι δαπάνες για τη δημόσια υγεία μειώθηκαν δραστικά κατά 30% μεταξύ 2010-2019. Με βάση τις δημόσιες δαπάνες του 2019, απαιτούνται επιπλέον €3,2 δισ. για να επιτευχθεί ο στόχος του 6% ΑΕΠ. Επίσης, υπήρχε σημαντική αύξηση της συνεισφοράς της φαρμακευτικής βιομηχανίας μέσω clawback από την εισαγωγή μέτρων περιορισμού του κόστους (2021). Η κ. Αγγέλη στάθηκε σε δυο τομείς για τη βελτίωση της διαχείρισης του προϋπολογισμού των νοσοκομείων. Ανέφερε ως πρώτο παράδειγμα το Horizon Scanning, μια πρακτική που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες. Η μέθοδος αυτή θα μπορούσε να δώσει στο Υπουργείο Υγείας μια καλύτερη εικόνα έτσι ώστε να εκχωρεί προτεραιότητα ανάλογα με τις ανάγκες και επιτυγχάνεται καλύτερη διαχείριση δαπανών. Το δεύτερο παράδειγμα που ανέφερε ήταν το Managed Entry Agreements με στόχο την καλύτερη διαχείριση κόστους-αποτελεσματικότητας. Η ομιλήτρια έκλεισε την παρουσίασή της καταθέτοντας την πρότασή της για ορισμένες προτεραιότητες για θεσμικές παρεμβάσεις και εστιασμένες πολιτικές υγείας οι οποίες να περιλαμβάνουν: (1) ετοιμότητα για καινοτομία, (2) αποτελεσματικότητα, (3) βιωσιμότητα, και (4) αξιολόγηση και RMB.
Ο κ. Μπάμπης Τζανάκης, Director του Market Access Hellas & Cyprus της Gilead, ξεκίνησε την ομιλία του με τη δήλωση ότι η νοσοκομειακή δαπάνη αυξάνεται σημαντικά. Επισήμανε ότι δυστυχώς έχουν γίνει ελάχιστα βήματα στην παρακολούθηση της διαχείρισης της δαπάνης, και αναφέρθηκε πιο συγκεκριμένα στην νοσοκομειακή ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Επισήμανε ότι είναι βέβαια παρήγορο το ότι πρόσφατα ανακοινώθηκε και νομοθετήθηκε η υιοθέτηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε μια θεραπευτική περιοχή.
Ο κ. Τζανάκης εξέφρασε την άποψη ότι αν τολμούσαμε να προχωρήσουμε σε παρεμβάσεις μικρότερης κλίμακας σε περιοχές πιο ώριμες (π.χ. HIV, αιμορροφιλία, μεσογειακή αναιμία), θα μπορούσαμε να επιτύχουμε εξοικονόμηση πόρων στις διάφορες περιοχές φροντίδας. Κάποιες βασικές προϋποθέσεις για αυτό αποτελούν η πλήρης καταγραφή της ζήτησης, το μητρώο του εκάστοτε νοσήματος, η επιδημιολογική επιτήρηση, η προτυποποίηση ως προς την προσφορά, οδηγίες διάγνωσης και θεραπείας, η προτυποποίηση του αλγορίθμου και η ηλεκτρονική καταγραφή δεικτών αποτελεσμάτων. Ενδεχομένως η υλοποίηση των παραπάνω παρεμβάσεων σε αυτή την κλίμακα να βοηθήσει σημαντικά και να προσφέρει και ένα υπόδειγμα για μελλοντικές ευρύτερες αλλαγές.
Ο κ. Γεώργιος Τουσίμης, αντιπρόεδρος Δ.Σ. του Pharma Innovation Forum και Γενικός Διευθυντής AMGEN Ελλάδος και Κύπρου, μίλησε στη συνέχεια, υπογραμμίζοντας ότι το θέμα του προϋπολογισμού των νοσοκομείων είναι πολύ μεγάλο και ότι πρέπει να το διαχειριστούμε.
Στην Ελλάδα υπάρχει ξεκάθαρα υποχρηματοδότηση στον χώρο της υγείας. Το μεγάλο θέμα για τη βιομηχανία είναι το clawback, πρόσθεσε. Το clawback είναι 50-50, που σημαίνει ότι οι φαρμακευτικές είναι «συνέταιροι» με το Ελληνικό κράτος. Το θέμα της υποχρηματοδότησης οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό στο ότι δεν υπάρχουν δεδομένα για να μπορεί να γίνει σύγκριση μεταξύ χωρών και καταγραφή φαρμάκων και παροχών. Το ζητούμενο είναι, συνέχισε, να έχουμε κατάλληλα συστήματα και να συζητάμε με τους ειδικούς από την ακαδημαϊκή κοινότητα για να μπορούμε να καταλάβουμε ποιοι είναι οι δείκτες που οδηγούν στην δαπάνη. Ο ομιλητής υπογράμμισε την ανάγκη να επικεντρωθούμε στη χρήση του ενιαίου ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς και νοσοκομείου που να είναι βασισμένο στο ΑΜΚΑ του πολίτη. Ο κ. Τουσίμης ολοκλήρωσε την ομιλία του λέγοντας ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε να κάνουμε διαγωνισμούς για σκευάσματα που έχουν χάσει πλέον την προστασία της πατέντας τους. Πρέπει να υπάρχουν και συμφωνίες μεταξύ των εταιρειών και των νοσοκομείων όταν γίνεται εισαγωγή φαρμάκων.
Κλείνοντας τις εργασίες της συνεδρίας ο κ. Αποστολόπουλος τόνισε ότι πρέπει να επανεξετάσουμε τη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων για να υπάρχουν κίνητρα που θα έχουν ως τελικό στόχο την τροφοδότηση μίας σειράς μηχανισμών ώστε να επιτύχουμε μεγιστοποίηση του κοινωνικού και του υγειονομικού οφέλους.