Οι εργασίες της πρώτης ημέρας του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν με την Επίσημη Έναρξη του Συνεδρίου, την οποία κήρυξαν ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, ο κ. Κώστας Αθανασάκης, Πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης και Βράβευσης Εργασιών του Συνεδρίου, και ο κ. Κυριάκος Σουλιώτης, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Την Κεντρική Ομιλία της Επίσημης Έναρξης απεύθυνε στους συνέδρους ο Υπουργός Υγείας κ. Αθανάσιος Πλεύρης, ο οποίος περιέγραψε πώς η πανδημία άλλαξε τον τρόπο σκέψης μας, αλλά και τις προτεραιότητες όσον αφορά στη Δημόσια Υγεία στη χώρα μας.
Η λέξη που χαρακτηρίζει καλύτερα την αρχή της πανδημίας, δήλωσε ο Υπουργός, είναι ο αιφνιδιασμός. Ξαφνικά, βρεθήκαμε όλοι μπροστά σε μία πρόκληση, εξήγησε, που τα τελευταία δύο χρόνια έχει αλλάξει θεαματικά τον τρόπο ζωής και σκέψης μας, αλλά και τη λειτουργία των συστημάτων υγείας. Κατά την προσπάθεια προσαρμογής μας στις συνθήκες, οι πρώτες μας κινήσεις περιλάμβαναν περιορισμούς που δεν μπορούσαμε ποτέ πριν να φανταστούμε πως θα χρειασθεί να υποστούμε, ενόσω οι επιστήμονες, εξίσου αιφνιδιασμένοι, προσπαθούσαν να ανακαλύψουν περισσότερα δεδομένα για τον ιό. Στη χώρα μας, ευτυχώς, συνέχισε, οι πολιτικές αποφάσεις ήταν γρήγορες επιτυγχάνοντας σημαντικό περιορισμό της μετάδοσης του αρχικού στελέχους του ιού στο πρώτο κύμα, αλλά και αργότερα ο τρόπος εμβολιαστικής κάλυψης αποδείχθηκε υποδειγματικός, παρά τις όποιες αμφιβολίες είχαν εκφρασθεί.
Τα συστήματα υγείας δεν είναι δομημένα για να αντιμετωπίζουν πανδημίες, επισήμανε ο κ. Πλεύρης. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας υστερούσε σημαντικά σε σύγκριση με τα αντίστοιχα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, με σημαντικότερο πρόβλημα τη δυσχέρεια στελέχωσής του, η άμεση ενίσχυσή του τόσο υλικοτεχνικά όσο και με προσωπικό οδήγησε στην επίτευξη ουσιωδώς καλών αποτελεσμάτων. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ωστόσο σήμερα, στο τέταρτο κύμα της πανδημίας, συνέχισε, είναι αφενός ότι δεν μπορούμε πλέον να θέσουμε άλλους περιορισμούς τουλάχιστον στους εμβολιασμένους, αφετέρου ότι οι μονάδες υγείας πρέπει να τεθούν σε πλήρη λειτουργία για την αντιμετώπιση όλων των ασθενών. Το θετικό είναι ότι τα κρούσματα τις τελευταίες 15 ημέρες φαίνεται να μειώνονται, σημείωσε, σε αντιδιαστολή με τις νοσηλείες για σοβαρή νόσηση και τους θανάτους που παρουσιάζουν μία κορύφωση λόγω του σημαντικού αριθμού ανεμβολίαστων πολιτών σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη μεταδοτικότητα των νέων στελεχών του ιού.
Το κατάλληλο φάρμακο για κάθε ασθενή
Η πανδημία που βιώνουμε οδήγησε στη μεταβολή πολλών νοοτροπιών και έθεσε νέες προτεραιότητες στη δημόσια υγεία, υπογράμμισε ο Υπουργός. Η Ευρώπη αρχίζει πλέον να επανεξετάζει τους όρους και τις προϋποθέσεις που αφορούν την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την καινοτομία, την πρόληψη, τη δημόσια υγεία και τη θεραπεία, αναζητώντας τη βέλτιστη αποτελεσματικότητα από την επένδυση πόρων. Όλα τα μέτρα είναι αναγκαίο να αξιολογούνται και εφόσον δεν αποδίδουν να αλλάζουν, εξήγησε, αναφέροντας ως παράδειγμα το clawback, το οποίο λειτούργησε ουσιαστικά ως πανάκεια και στάθηκε τροχοπέδη στις διαρθρωτικές αλλαγές στον χώρο του φαρμάκου.
Το κύριο πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι στις τιμές των φαρμάκων, αλλά στον έλεγχο της κατανάλωσης, συνέχισε ο ομιλητής, φέρνοντας ως παράδειγμα την πρόσφατη εξάρθρωση ενός μεγάλου κυκλώματος παράνομων συνταγογραφήσεων σε ΑΜΚΑ «μηδενικής συμμετοχής». Σήμερα, απαιτούνται μέτρα που θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου πλαισίου, με παροχή καινοτόμων φαρμάκων σε αυτούς που πραγματικά τα χρειάζονται, επισήμανε ο υπουργός, και διεύρυνση της χρήσης των γενόσημων, με βασικό κριτήριο ασφαλώς την ποιότητα και τις ανάγκες των ασθενών.
Ας αλλάξουμε τις παρωχημένες αντιλήψεις στην περίθαλψη υγείας
Η ένταξη ιδιωτικών δομών στην παροχή δημόσιας υγείας δεν είναι πάντα εφικτή, πρόσθεσε, καθώς δεν πληρούνται πάντα οι ποιοτικοί δείκτες που έχουν θεσπισθεί. Θα πρέπει να έχουμε πάντα ως βάση ότι σκοπός του ΕΟΠΥΥ είναι η εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων και όχι των παρόχων. Συμβεβλημένες με το σύστημα δημόσιας υγείας θα πρέπει να είναι μόνο οι ιδιωτικές δομές υγείας που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις και κριτήρια ώστε να παρέχουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας.
Η ουσιαστική αναβάθμιση του συστήματος υγείας απαιτεί να θέσουμε τον πήχη ψηλά, υπογράμμισε ο Υπουργός Υγείας, με θέσπιση ποιοτικών δεικτών και διαδικασιών συνεχούς ελέγχου των ιδιωτικών παρόχων υγείας.
Η πρόληψη θα πρέπει επίσης να ενισχυθεί, όπως και ο ρόλος της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε αυτήν, συμπλήρωσε, με επένδυση των αντίστοιχων πόρων και θα πρέπει να τεθούν επιτέλους οι βάσεις για γνήσια προληπτική ιατρική. Ο σχεδιασμός, εξήγησε, αφορά ένα σύστημα ενημέρωσης των ασφαλισμένων μέσω μηνύματος για τις εξετάσεις που χρειάζεται να κάνουν, το οποίο μπορεί ταυτόχρονα να λειτουργεί και ως παραπεμπτικό, διαδικασία που θα προσφέρει παράλληλα τη δυνατότητα στο σύστημα υγείας να αποκτήσει μια επιδημιολογική εικόνα της χώρας.
Δυστυχώς, ανέφερε ο κ. Πλεύρης, στη χώρα μας η ΠΦΥ δεν έχει διαμορφωθεί σωστά και δεν υπάρχει η κουλτούρα της χρήσης του οικογενειακού ιατρού, ενώ οι πολίτες τείνουν στην πλειονότητά τους να αποφασίζουν οι ίδιοι ποιον γιατρό θα επισκεφθούν για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν.
Η προσπάθεια αναδιάρθρωσης της ΠΦΥ αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα, τόνισε, όπου δεν χωρούν ιδεοληψίες. Θα πρέπει να συμπεριληφθούν και να συνδυασθούν όλες οι δομές υγείας, ιδιωτικές, ΤΟ.Μ.Υ. και κέντρα υγείας, ώστε η πρωτοβάθμια περίθαλψη να μπορέσει να λειτουργήσει ως βασικός πυλώνας ανακούφισης για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη.
Ποιοτική Δημόσια Υγεία για όλους
Η Δημόσια Υγεία απαιτεί ουσιαστικές διαρθρωτικές αλλαγές και όχι προσωρινές λύσεις, υπογράμμισε στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Πλεύρης. Απαιτείται ορθολογικός σχεδιασμός, η αναδιαμόρφωση του χάρτη δομών υγείας, με γνώμονα την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και την κάλυψη των πραγματικών αναγκών. Είναι καλύτερα να διαθέτουμε λιγότερες, αλλά σωστά κατανεμημένες για την κάλυψη όλης της επικράτειας, άρτια εξοπλισμένες δομές, παρά πολλές και ανεπαρκείς, εξήγησε. Ασφαλώς πρόκειται για μία απόφαση με πολιτικό κόστος, πρόσθεσε ο Υπουργός, ωστόσο μας προσφέρεται η ευκαιρία να πράξουμε προς όφελος του πληθυσμού, δεδομένης της ύπαρξης των απαραίτητων πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Βασικό πρόβλημα παραμένει ωστόσο η στελέχωση, σημείωσε, καθώς δεν υπάρχουν αρκετοί ιατροί διατεθειμένοι να απασχοληθούν αποκλειστικά στις δημόσιες δομές υγείας. Ένας τρόπος επίλυσης του προβλήματος αυτού που μπορεί να αποδειχθεί επωφελής για όλους, προσφέροντας κίνητρα στους ιατρούς και αποφορτίζοντας παράλληλα την πρωινή λειτουργία των δομών, θα μπορούσε να είναι η καθιέρωση απογευματινών χειρουργείων, που θα λειτουργούν όπως τα απογευματινά ιατρεία. Καθαρά προς όφελος των ασθενών είναι επίσης η συνεργασία του δημοσίου τομέα με ιδιωτικές μονάδες υγείας ώστε να καλυφθούν όπου υπάρχουν ελλείψεις και κενά, τόνισε ο υπουργός, φέρνοντας τον ΕΟΠΥΥ ως το σημαντικότερο παράδειγμα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στον χώρο της περίθαλψης.
Με κύριο ζητούμενο την κάλυψη των αναγκών των ασθενών, τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης μας προσφέρουν σήμερα μια πολύτιμη ευκαιρία για εξομάλυνση των αρρυθμιών του συστήματος υγείας και αναδιάρθρωση του ΕΣΥ, επισήμανε ο κ. Πλεύρης.
Η ανάγκη μεταρρύθμισης στην υγεία ενδυναμώθηκε σε μεγάλο βαθμό από τα διδάγματα της πανδημίας, όπου φάνηκε ότι στην κάλυψη των αναγκών υγείας του πληθυσμού κανείς δεν περισσεύει, και η Πολιτεία έχει την υποχρέωση να παράσχει το δημόσιο αγαθό της υγείας χωρίς παρωπίδες, με βάση τις ανάγκες του πληθυσμού και με αυστηρό ποιοτικό έλεγχο, δήλωσε ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του ο Υπουργός Υγείας. Δεν βρισκόμαστε πια υπό το κράτος αιφνιδιασμού, κατέληξε, είναι ώρα για την υιοθέτηση μιας ρεαλιστικής πολιτικής, που στόχο θα έχει να υπηρετεί πρωτίστως τον πολίτη.