Ο κ. Rob de With δήλωσε ότι υφίσταται μια αυξανομένη ανάγκη για πλάσμα αίματος. Οι προσπάθειες για αύξηση της προσφοράς πλάσματος δεν συμβαδίζουν με τις ανάγκες. Για τη θεραπεία ενός ασθενούς με πρωτοπαθείς ασθένειες ανοσοανεπάρκειας χρειάζονται 130 δωρεές πλάσματος, συμπλήρωσε.
Ο συντονιστής της συνεδρίας, Ομότιμος Καθηγητής Οικονομιών Υγείας του ΕΚΠΑ, Γιάννης Υφαντόπουλος, εξέθεσε στο θέμα συζήτησης – το πλάσμα και τα παράγωγα του αίματος. Μοιράστηκε τις απόψεις του για τη διαδικασία συλλογής αίματος και το πόσο σημαντικό είναι η προσέλκυση αιμοδοτών, αναφέροντας πως το πλάσμα και το αίμα συμβάλουν στο προσδόκιμο επιβίωσης. Στη συνέχεια ο συντονιστής παρουσίασε τα θέματα προς συζήτηση:
- Ποιες είναι οι ευκαιρίες στην Ελλάδα για συλλογή πλάσματος;
- Ποια είναι η αξία των παραγώγων αίματος;
- Σε ποιες κατηγορίες νοσημάτων χρησιμοποιούνται;
- Ποια είναι η πρόσβαση των ασθενών;
- Ποια είναι τα εμπόδια και οι προκλήσεις;
- Ποια είναι η βέλτιστη πρακτική που μπορεί να υιοθετηθεί στη χώρα μας;
Πρώτος πήρε τον λόγο ο προσκεκλημένος ομιλητής κ. Rob de With, επικεφαλής του τμήματος θεραπειών που προέρχονται από το πλάσμα για την Ευρώπη και τον Καναδά (EUCAN), Takeda. Στην παρουσίασή του «Συνεργασία ώστε να διασφαλιστεί η αδιάληπτη φροντίδα των Ελλήνων ασθενών με την σωτήρια θεραπεία πλάσματος», εξέθεσε τις απόψεις του για το πόσο σημαντικό είναι το πλάσμα.
Ο κ. de With μοιράστηκε με το κοινό ένα σύντομο βίντεο για την πορεία του πλάσματος από τον δότη στον ασθενή. Τόνισε ότι οι ασθενείς που χρειάζονται θεραπείες που προέρχονται από το πλάσμα έχουν σπάνιες και πολύπλοκες νόσους με λίγες ή και καθόλου θεραπευτικές επιλογές. Ανέφερε πως η όλη διαδικασία από τη δωρεά πλάσματος μέχρι τη χορήγηση του προϊόντος διαρκεί έως και 12 μήνες και ότι υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους μπορούμε να συλλέξουμε πλάσμα: 1) από δωρεά πλάσματος (85%) και 2) από ανακτηθέν πλάσμα (15%).
Ο ομιλητής ανέφερε ότι πρέπει να βρούμε βιώσιμες λύσεις για να διασφαλίσουμε τη συνεχή φροντίδα των ασθενών που βασίζονται σε θεραπείες με πλάσμα. Υπάρχει μια αυξανόμενη ανάγκη που γίνεται όλο και πιο απαραίτητη αφού οι προσπάθειες για αύξηση της προσφοράς πλάσματος δεν συμβαδίζουν με τις ανάγκες. Ο ομιλητής πρόσθεσε ότι οι επενδύσεις της βιομηχανίας σε υποδομές πλάσματος και τεχνολογία δεν έχουν προχωρήσει αρκετά για να αυξηθεί η παροχή αυτού του παραγώγου αίματος. Δήλωσε ότι αυτή η ανάγκη καθοδηγείται από δύο παράγοντες. Πρώτον, γίνεται καλύτερη διάγνωση των ασθενών στις ανεπτυγμένες χώρες, και δεύτερον, υπάρχουν βελτιωμένα πρότυπα περίθαλψης στις αναδυόμενες χώρες.
Ο κ. de With ανέφερε ως παράδειγμα το ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις εισαγωγές πλάσματος από τις Ηνωμένες Πολιτείες για περίπου 30%. Τα δύο τρίτα των παγκόσμιων θεραπειών του πλάσματος παρασκευάζονται στης Ηνωμένες Πολιτείες. Δυστυχώς στην Ευρώπη, οι κανονισμοί και οι πολιτικές εμποδίζουν τη βιώσιμη προσφορά πλάσματος. Για παράδειγμα στην Ευρώπη υπάρχει έλλειψη υποδομών πλασμαφαίρεσης, έλλειψη κινήτρων χορηγών, ενώ υπάρχουν ξεπερασμένες πολιτικές και πλαίσια.
Ως εκ τούτου, για να διασφαλιστεί η βιώσιμη πρόσβαση των ασθενών σε βασικές θεραπείες που προέρχονται από το πλάσμα, περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναλαμβάνουν δράσεις που ενθαρρύνουν τη δωρεά πλάσματος. Για παράδειγμα: 1) τη χρήση ανακτημένου πλάσματος από δωρεές αίματος και βιομηχανοποίηση θεραπειών που προέρχονται από το πλάσμα, 2) τη δημιουργία υποδομών πλασμαφαίρεσης επιτρέποντας τη συνύπαρξη δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών για δωρεά πλάσματος, και 3) επιτρέποντας ευέλικτες πολιτικές δωρεάς που περιλαμβάνουν αποζημίωση και επιλογές χωρίς αποζημίωση στις χώρες με το αντίστοιχο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Ο κ. de With ολοκλήρωσε την παρουσίασή του δηλώνοντας ότι η Takeda συνεχίζει να λαμβάνει μέτρα που διασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη φροντίδα παγκοσμίως. Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα χρειάζεται υποστήριξη και προώθηση της περίθαλψης και βιώσιμη προμήθεια που να λειτουργεί αξιόπιστα.
Ο κ. Παναγιώτης Κατσίβελας, Πρόεδρος Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α.), ανέφερε ότι όλη η δομή του τμήματος διαχείρισης πλάσματος στην Ελλάδα δεν είναι εκεί που θα έπρεπε. Αναφέρθηκε στο 2004, όταν έγινε ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα το οποίο αφορούσε τη διαχείριση του πλάσματος. Βέβαια δεν απέδωσε όπως θα έπρεπε, είπε ο ομιλητής, γιατί βασίστηκε σε λανθασμένα στοιχεία. Πρόσθεσε ότι αυτή την περίοδο πολλά μεγάλα νοσηλευτικά ιδρύματα προσπαθούν να ενοποιηθούν μέσω μίας λειτουργικής σύνδεσης που βελτιώνει τη διαχείριση του πλάσματος.
Έπειτα πήρε τον λόγο, η παθολόγος κ. Ιωάννα Μυρίλλα, εκπροσωπώντας την Ένωση Ασθενών Ελλάδος. Δήλωσε ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει μία καταγραφή στο πόσοι χρειάζονται παράγοντα πλάσματος ώστε να αποτυπώνονται οι πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν. Ανέφερε ότι στην Ελλάδα η μετάγγιση πλάσματος γίνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό (70%) σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση (16%) και τόνισε ότι πρέπει να αλλάξουμε το σκεπτικό χρήσης του πλάσματος. Δήλωσε ότι στόχος είναι η συγκέντρωση όλων των διαδικασιών, η εκπόνηση σχετικού σχεδίου που να εξασφαλίζει κανόνες ποιότητας και τέλος, η εξασφάλιση εθελοντών αιμοδοτών.
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε η Διευθύντρια Αιματολογικής Κλινικής και Μονάδας Μ.Μ.Ο., Νοσοκομείο «Ο Ευαγγελισμός», κ. Μαρία Παγώνη. Δήλωσε ότι το πρόβλημα του πλάσματος και τα παράγωγα του αίματος είναι πολυεπίπεδο, παγκόσμιο, και πιο έντονο στην Ελλάδα.
Έχει γίνει σαφές ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για αύξηση παραγωγής των προϊόντων πλάσματος. Συνεπώς θέλουμε αύξηση της συλλογής του πλάσματος η οποία είναι μοναδική και αναντικατάστατη πηγή προϊόντων που χρειάζονται ασθενείς με αιματολογικές και διάφορες άλλες παθήσεις. Η κ. Παγώνη πρόσθεσε ότι πρέπει να καταγραφούν τα προβλήματα και να βρεθούν οι διαδικασίες με τις οποίες θα προσεγγίσουμε τη λύση τους. Χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο για να καταγράφεται το ποιος ασθενής χρειάζεται χορήγηση πλάσματος και σε τι ποσότητα, ώστε να αποφεύγουμε τη σπατάλη και να μην υπάρχουν ελλείψεις για τους ασθενείς που τα χρειάζεται πραγματικά.
Ανέφερε το παράδειγμα της Σρι Λάνκα, η οποία σε μία δεκαετία έφτασε το ποσοστό εθελοντών αιμοδοτών από 36% στα 98% κάνοντας ορισμένες νομοθετικές κινήσεις. Θα μπορούσαμε να πάρουμε και εμείς αυτό το παράδειγμα για την αύξηση των εθελοντών αιμοδοτών ώστε να μπορέσουμε να έχουμε την ποσότητα που χρειάζεται, πρότεινε. Και πρόσθεσε ότι αυτό μπορεί να γίνει και μέσω της σωστής ενημέρωσης των πολιτών.
Η κ. Παγώνη έκλεισε την τοποθέτησή της λέγοντας ότι χρειαζόμαστε μία νομοθετική ρύθμιση, καθορισμό κριτηρίων για τη χορήγηση των παραγώγων αίματος ώστε να μπορούμε να μιλάμε με στοιχεία και να είμαστε στο ίδιο επίπεδο με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Ο κ. Κατσίβελας πρόσθεσε ότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα έχει επίσημα 250.000 μέλη εθελοντών αιμοδοτών. Η Ελλάδα έχει ανάγκη περίπου 600.000 μονάδες αιμοδοτών τον χρόνο. Αν μπορούμε να αυξήσουμε τους εθελοντές κατά 50.000 και να τους κάνουμε σταθερούς αιμοδότες, τότε θα έχουμε καταφέρει να λύσουμε ένα μεγάλο κομμάτι του προβλήματος.
O καθηγητής κ. Υφαντόπουλος έθεσε το ερώτημα εάν θα πρέπει να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για τη δωρεά του πλάσματος. Η κ. Παγώνη σχολίασε ότι θα μπορούσε να παρέχεται μία γενική αίματος δώρο για κάθε δωρεά ως κίνητρο, αλλά έτσι θα χανόταν η έννοια του εθελοντή.
Ο κ. Δημήτρης Φιλίππου, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), παρενέβη στο τέλος της συνεδρίας συμπληρώνοντας ότι τα προϊόντα του πλάσματος είναι πολύ αξιόλογα. Δήλωσε ότι η παγκόσμια παραγωγή βρίσκεται σε διάφορα στάδια και φαίνεται να αποκαθίσταται. Ο κ. Φιλίππου πρόσθεσε ότι υπάρχουν τα θεσμικά πλαίσια, αλλά και ότι η Ελλάδα πλέον μπορεί να υποστηρίξει τη διαχείριση του πλάσματος.
